Home
Nieuwe aanwinsten
Geschiedenis
40-45
Schoorldam
Krabbendam
Dorpsgezichten
Anno 1982
Sloten en proelen
Agrarisch
Ruilverkaveling
Festiviteiten
Kermisfoto's
Schoolfotos
Trouwfoto's
Mensen
Sport
Familiefoto's
Familie Jonker
Familie Koorn
Familie Ligthart
Familie  Quant
Familie Stet
Diversen
 

Gastenboek

 

 

 
Voor het laatst bijgewerkt: 31 juli 2016


 

Deze pagina is samengesteld door Arie Ligthart uit Warmenhuizen (maar van oorsprong een ras-Schoorldammer!).
 

       
 

Om te beginnen 3 luchtfoto's van Schoorldam.


 

 Deze foto is genomen vanuit het zuiden,
met links op de voorgrond de plek waar vroeger
de steenfabriek stond.
 

Een foto is vanuit het noorden.
Op de voorgrond de Westfriesedijk en bungalowpark
De Rekere.
Rechtsboven de Damweg.
 


 

Dit is een luchtfoto van Schoorldam, gemaakt door de RAF ongeveer in 1943, met daarop de Tankval,
een kanaal dat door de Duitsers gegraven is achter de huizen van Schoorldam langs naar Camperduin.
Ook staat het spoorlijntje Alkmaar-Warmenhuizen er nog op.


GESCHIEDENIS

Schoorldam wordt het eerst vermeld rond 1200 - 1300, als Scoerledam, in 1575 als Scorledam of Scoreldam. Er was wat bewoning in 'n stenen huis bij 'n dam bijvoorbeeld een tolhuis. Schoorldam bestaat uit twee delen, dit komt mede door de rivier de Rekere. Er was toen al 'n soort sluis in de Rekere, om het lagere land te beschermen tegen het opkomende zeewater, ook was er in 1623 al een scheepshelling. Om in het Geestmerambacht te komen was er een overtoom. In 1799 werd er gevochten in Schoorldam, de Fransen tegen de Engelsen en de Russen, het dorpje werd toen geheel vernield, en weer opgebouwd. Ik vond vroeger veel loden kogels op de akkers, waarschijnlijk afkomstig van die oorlog.

Het latere Noordhollands Kanaal volgt gedeeltelijk de bedding van de Rekere en is gegraven tussen 1819 en 1823, kosten 4 miljoen gulden. Het is gegraven in opdracht van Koning Willem I, na de val van Napoleon in 1821.

 


STEENFABRIEK

 
 

Een foto van de steenfabriek
in Schoorldam,
gemaakt door
Arie Ligthart in 1956.

 

 


 

De Helderseweg, richting Schoorldam, rechts het Noordhollands Kanaal, met daarnaast het spoorlijntje, links de steenfabriek. Deze foto is genomen omstreeks 1960.

Een foto uit 1937 van de Kalkzandsteenfabriek Van Deventers,  Schoorldam, in gebruik genomen in 1922  en in 1950 gezamenlijk overgenomen door een groep van 6 baksteenfabriekanten elders uit het land. De fabriek is gesloten in 1968, toen liep het zandcontract af. Het zand. kwam van de zandmennerij uit Hargen.
De schoorsteen is in 1974 naar beneden gehaald. Op de foto ziet u grote hopen steenkool langs de Helderseweg liggen (die toen nog smal was) en in het kanaal ligt een schuit met zand uit Hargen.

De steenfabriek in Schoorldam, een monumentaal gebouw, rond 1930, nog helemaal schoon. Later was hij totaal wit van de kalkdampen, dit kwam door het ontsnappen van stoom uit de kalkovens, daar werd zelfs de was van mijn moeder wit van. 

 

Links: Hier valt de schoorsteen, na 54 jaar trouwe dienst, opgeblazen met 2 KG springstof, eind januari 1974.

Rechts: Een schilderij van de steenfabriek in Schoorldam, gemaakt in 1939 door Beli Bok, geschilderd in de Kubistische stijl. Zij is in 1904 geboren in Alkmaar. (Foto Rob Bouber, uitgever.)  

 


LAGERE SCHOOL

Rond 1915: Een schoolfoto van de school in Schoorldam.
 
Bovenste rij: 8ste van links is Niek Pronk van Huiskebuurt, daarnaast Jan Groot uit Schoorldam.
 
Tweede rij: 7ste van links Anna Ligthart (later zuster Cyrilla), zus van mijn vader Jan Ligthart, 9de: Jan Jongeling, later meelmaalder.
 
Derde rij: Uiterst links Herman Pronk (later kapper in Warmenhuizen), daarnaast Piet Pronk, (van Huiskebuurt), Anton Groot (peterolieboer en kruidenier), 5de van links mijn vader Jan Ligthart.

Vierde rij: Uiterst links Klaas Jonker, van 't Bossie, derde van links zus Stet (werkte bij opoe Ligthart), 4de Tienes Pronk (Huiskebuurt), 6de  Joh de Leeuw (komiek en schilder), nummer 8 Marie de Leeuw, daarnaast Cor Stet.

Rond 1915: De lagere school in Schoorldam. Op de school zaten kinderen uit Krabbendam, 't Bossie, Koedijk en Schoorldam.
 

Een foto van dezelfde school, maar uit ongeveer 1955. In 1950 is de school verbouwd en zijn er 3 woningen in gemaakt, de bewoners waren fam. N. Pronk,  fam. N. Mosch en de fam. D. Medema.

 

Een klassefoto van rond 1920, genomen voor Café Sluiszicht, Schoorldam. Hieronder een briefje met de namen.


 

Op deze foto uit 1927 zien we een schoolklas uit Schoorldam.

Een foto met namen van de hoogste klas van de lagere school uit Groet, 1947.
Hij past op deze pagina omdat er 2 leerlingen uit Schoorldam op staan, Henk Mooi, zoon van baas Mooi van de steenfabriek en Siem Wezel, zoon van bakker Wezel.
(Met veel dank aan Henk Snip voor de tekst bij de foto.)

 

 


Festiviteiten

Voor het huis van brugwachter Muller (van de vlotbrug ) staat een vrolijk op getooide feestwagen.
Het is onduidelijk om welk feest het hier gaat: er was in 1913 een feest voor de opening van de spoorbrug, in 1918 'n feest einde eerste wereldoorlog, in 1922 een feest 100 jaar Noordhollands Kanaal, en in 1923 25 jaar Wilhelmina. Een van die feesten moet het geweest zijn....

Een foto uit 1923 ter gelegenheid van 25 jaar Koningin Wilhelmina: een handkar opgetuigd als feestwagen op de Westfriesedijk tussen de sluis en de scheepswerf. Duidelijk is te zien dat alleen het midden van de weg is verhard. Op de achtergrond de boerderij van Sevenhuysen.
 

Een versierde wagen tijdens de bevrijdingsfeesten (augustus 1945) na de oorlog 40-45.
De wagen is van vader Jan Ligthart, hij zit op de bok. Op de wagen zitten de Plattelandsvrouwen van Schoorldam, o.a. mevrouw Trien Damiaans-Beukers en mevrouw Sevenhuysen.

Ook deze foto is genomen in augustus 1945 op de bevrijdingsfeesten. Op de bok zit ome Arie Ligthart, de broer van mijn vader, vroeger van de boerderij Nauwerna in Schoorldam.
In de bloemenmand zitten, van links naar rechts: Truus Hogeboom, Hanny Kauw, Tonny Achterbos, Mina Tesselaar (geemigreerd naar Canada), Luus Dekker. Gré v Duin, Alie Zut, Luus Bommer, Bets Vader, Mies Berkhout (nicht van Mina Tesselaar), Gien Ooijevaar,

Augustus 1945: de bevrijdingsfeesten in Schoorldam. Op de wagen zitten Piet Mantel sr, Piet Mantel jr, zus Janny, en zusje Riet.
De familie Mantel had het Café 's Lands Welvaren, waar chauffeurs veel opstaken, o.a. Wesseling uit Lisse, en van Doorn uit Hillegom (bloembollenvervoer). Later werd het Café de Band, Daarna het Hof van Schoorl (van Jan en Nolda Bakker).

 


DE SCHEEPSWERF IN SCHOORLDAM

Reeds in 1623 werd er een vergunning verleend aan Pieter Jans Zoon voor het stichten van een schuitenmakerij aan de rivier de Rekere in Schoorldam
 

Dit is het merkplaatje van Kuijper dat op schepen werd geschroefd bij aflevering.
 

 

Rond 1900 begon de productie van ijzeren schepen op gang te komen, het schip op de foto (in 1913 gebouwd) is hier een prachtig voorbeeld van.
Op de achtergrond een baggermolen van de firma Kuijper, hierop hebben Simon Opdam en zijn neef Kees Opdam de Geestersingel in Alkmaar 1964 nog uitgebaggerd.
Let op de kinderen met kinderwagen op de dijk linksboven!

De scheepshelling omstreeks 1905. Middenin met bakkebaarden staat Piet Vlam, de  eigenaar, daaromheen familie en werkmannen (Jan de Graaf, Piet Vlam Jr, Piet Vlam Sr, Piet Vlam Jr, Jan Vlam, Jannetje Vlam-Tiel, Hidda Vlam, Trijntje Vlam-Jongerling met Dieuwertje).
Rechts ligt het Noordhollands Kanaal.
Deze foto is gemaakt rond 1922. De scheepswerf was toen nog geheel ingesteld op het maken van houten schepen. Tussen deze mensen staat de eigenaar Jan Vlam (1828 - 1914). Jan Vlam had twee zonen, Jan en Pieter. Jan werd kapitein bij de infanterie en Pieter kwam op de scheepswerf. Pieter had ook twee zonen, Cees en Piet. De familie Vlam had ook een boerderij op de sluiswerf, zoon Piet werkte op de scheepswerf en op de boerderij, en Cees werkte op de boerderij. 

Een fraaie woonboot is pas te water gelaten van de helling van Kuijper. Meestal werden de boten voor het houtwerk ergens anders afgebouwd, dat noemde men intimmeren, maar hier staat de kajuit er al. Er is veel belangstelling voor het gebeuren, op de krocht van Vlam staan heel wat mensen te kijk, Klaas Quant staat op de voorsteven van de Scamander, een zeiljacht, gebouwd in ongeveer 1964. 

Het personeel van Kuijper zit op het casco van De Arnemuiden, die op dat moment in productie was op de helling. 
V.l.n.r.: Klaas Quant, Simon Opdam,  Jaap Kaandorp, dan onbekend, Gerd Kuijper, ??, baas Niek Kuijper, ??.

Dit is het grootste schip dat ooit op de helling van Kuijper in Schoorldam gebouwd is: De  Arnemuiden 4, een  kotter. Hij was zo groot dat hij van de helling over de weg in het Noord-Hollandskanaal getild moest worden. Dit was rond 1968.
Hier is een baggermolen van Rijkswaterstaat bezig het kanaal uit te baggeren bij de scheepswerf, zomer 1960.

 

Rond 1970: Voor de wal in het Noordhollands Kanaal bij Scheepswerf Kuijper ligt een oude schuit voor onderhoud.

Dit schip is zojuist onder veel belangstelling te water gelaten, in de sloot achter de helling naar de sluis toe.
In de pikbak (het platte schuitje) staan Simon Opdam, Jaap Kaandorp, en op de rand van de pikbak staat Klaas Quant, die kijkt of het nieuwe schip niet lekt, altijd 't eerste werk. Op de wal herken ik alleen Klaas van Duin van de Sluisweg.

Hier een klein bootje (5 meter lang) voor onderhoud. Het is een opduwertje/opdrukkertje, die werden gebruikt voor zeilschepen. Deze schepen konden de concurrentie met andere schepen niet meer aan, ze gingen te langzaam. De eerste opdrukker werd waarschijnlijk in 1911 geconstrueerd. In de jaren 30 werd er volop mee gevaren. Er stond een 25 PK Bernard diesel in, plaats voor meevarenden was er niet.

De Goede Verwachting, gebouwd in 1915 als zeilschip, eigenaar Fam. Fortuin.
Het schip vaart hier in het Noordhollands Kanaal iets ten oosten van Spijkerboor. Duidelijk is te zien dat het opduwertje van de vorige foto is vastgemaakt aan het grote schip. Ze voeren van de Hoogovens naar Groningen met kunstmest, het hele jaar als het kon.
De Goede Verwachting is weer in ere hersteld en heeft weer zeilen.

Op de foto (1978) het oude schuitemakershuis van Nic Kuyper. Ervoor staat de bedrijfsleider Nico Vader met gezin, op de achtergrond een casco van een rondspant motorvlet.

 

Binnen in de schuitemakerij, Nico aan het werk aan 'n zeejacht met S-spant.


 

Een schilderijtje van Dirk van Baar, gemaakt in 1947, de voorstelling geeft weer het hoge bruggetje en de helling van Kuijper te Schoorldam.
 

 

 


VLOTBRUG/SPOORBRUG

 

 

 

De vlotbrug over 't Noordhollands Kanaal te Schoorldam. De brug is gebouwd bij de aanleg van dit kanaal in 1823, en was geheel van hout gemaakt. Het kanaal (37 meter breed) had veel meer van deze oeververbindingen. De vlotbrug is in 1913 gesloopt, 100 meter verder kwam de nieuwe ijzeren draaiende spoorbrug. Dit in verband met de aanleg van de stoomspoorlijn, Alkmaar-Schagen, die liep van Alkmaar via Koedijk, Schoorl, Schoorldam, Warmenhuizen, Zijpersluis, Schagerbrug, naar Schagen.

Na ongeveer 20 jaar  kwam er een elektrische trein verbinding van Alkmaar naar Schagen en Den Helder en werd het gedeelte van 't stoomspoortje vanaf Warmenhuizen naar Schagen opgeheven. In 1947 stopte het personenvervoer geheel (de NACO ging met bussen rijden), alleen het vrachtvervoer bleef over tot ongeveer 1968.

De vlotbrug omstreeks 1905 gezien vanuit het noorden. De boerderij is van beurtvaartschipper Den Das, die voer net als de andere schippers op Alkmaar en Amsterdam.

Ongeveer 1900: een trekschuit van Teunis Schotvanger. Hij was familie van de wagenmaker/timmerman Schotvanger uit Schoorldam. Hij onderhield een dagelijkse beurtdienst met de trekschuit tussen Schagerbrug en Alkmaar. Een trekschuit werd getrokken door een paard, dat liep over het jaagpad naast het kanaal, bij de bochten in het kanaal stonden hoge palen met een lange rol er aan, waardoor de jaaglijn niet dwars over ging. Het paard liep dan tussen de paal en het kanaal, zodat de schuit niet naar de wal werd getrokken.
Links het nog onbeschadigde brugwachtershuis van brugwachter Muller, de boerderij van beurtschipper Den Das, de vlotbrug en in de verte het hoge bruggetje en de helling van Vlam.

Het brugwachtershuis is in 1940 getroffen door een bom, zie Pagina 40-45: Bombardement.

Deze foto uit ongeveer 1910 geeft een beeld van de vlotbrug vanaf de kant van Schoorl. We kijken hier over het Noordhollands Kanaal recht de Sluisweg in. Die was toen nog smal, met huizen dicht aan de weg en er waren veel bomen.

 

Een open vlotbrug waar een plezierboot van Alkmaar Packet door vaart, die voeren naar 't Zand.
1905: de Kanaalkade oostkant, er staan hier nog heel wat oude huizen. Geheel links de opgang van het hoge bruggetje, dan het huis van de scheepswerf gevolgd door Siemen Jonker, tuinder en steenkolenhandel, dan Maarten Stolp huisschilder. Ook het huis van beurtvaarder schipper Bakker staat er op, het laatste huis is van de familie Vlam van de scheepswerf.

Een foto uit 1912 van de bouwwerkzaamheden aan de nieuwe ijzeren spoorbug. In de verte de twee kerken in Warmenhuizen, het huisje is van de Familie Cor de Vries, daar kwam later bungalowpark De Rekere.

 

Links het brugwachtershuis. Op deze foto is de nieuwe ijzeren spoorbrug er al, dus na 1912. 

 

Een mooie foto uit 1933 van 't spoortje op de Spoorbrug, links is nog de oude situatie van de Helderseweg te zien met het kromme hek en de ophaalbrug.

Twee foto's van de ijzeren spoorbrug.

Links:  een stoomlocomotief met wagons er achter, het is ongeveer 1935, hij komt uit Schoorl en gaat richting Warmenhuizen.

Rechts: de locomotief rond 1955.

Deze foto is genomen vanaf de overkant (zo noemden wij dat). Links het gerepareerde brugwachtershuis van Muller, de boerderij van Cor den Das, 't winkeltje van Damiaans, de manufacturen winkel van Arie Nieuwland en het huis van het timmersmansbedrijfje van Siemen Dalenberg.
 
Rond 1925: de Koophandel (eigenaars gebroeders Fortuin, Schermerhorn), een beurtvaartschip dat een paar keer per week heen en weer voer tussen Alkmaar en Den Helder. Op deze foto is er feest aan boord.

1931, rechts het hoge bruggetje, achter de zeilboot, nog net zichtbaar, de notariswoning.

Deze foto uit ongeveer 1935 geeft een kijkje van af het hoge bruggetje bij de helling naar de spoorbrug.
Het roeibootje rechts is van Jan Vlam, vroegere eigenaar van de Scheepswerf, hij heeft het bootje zelf gemaakt. Het ligt bij zijn renteniershuisje aan de Kanaalkade, vroeger heette dat het Jaagpad. Zijn zoon Piet gebruikte het bootje later, ik heb er ook wel eens in geroeid toen ik 10 jaar was. Links zien we ook het huis van Zwemmer, de brugwachter, met wachthuisje. Rechts ligt het beurtvaartschip van de firma Das. 
Foto Museale Schuitenhelling Langedijk

Een zeilboot vaart door de oude draaibrug richting Den Helder.

 

De zeer strenge winter 1962/1963: Siem Breed, de brugwachter, en zijn assistent staan naast een stuk ijs dat ze hebben uitgezaagd om de ducdalven te beschermen. Het ijs was plaatselijk 1.10 meter dik. Op de achtergrond de oude spoorbrug.

Links: IJsbreker Grietje ploegt zich hier door het maagdelijke ijs. Het was altijd een sensatie als de ijsbreker het kanaal open maakte, kilometers ver kon je het al horen een donderend geluid en gekraak.

Rond 1969: de bouw van de nieuwe bascuul-brug. Op de oude ijzeren brug staan alle Schoorldammers, ook mijn moeder (Sien Ligthart-Mekken).

Rechts: de sloop van de ijzeren brug.

2015...... Deze foto’s geven een beeld van hoe het is in 2015: de oostkant van het Noordhollands Kanaal.

 

Voor brugwachter Nicolai: zie Pagina Familiefoto's: Familie Nicolai.

Meer over het trammetje: Pagina Diversen: Trammetje.

        
 


WESTKANT

Damweg  Helderseweg (Rijksweg)

Midden op de Damweg staan drie bakkers te praten, allemaal verleden tijd, ook midden op de Damweg staan praten is er niet meer bij. Hier staat de tijd stil maar dat is nu anders, nu raast er verkeer overheen. De foto stamt uit ongeveer 1925, er  waren toen 3 bakkers: Jan Nottelman, Floor Wezel  en  Cor Ter Burg (die was alleen banketbakker).

De Damweg richting het kanaal, ongeveer 1945. Het eerste huis links is van Banketbakkerij Ter Burg. Alle bruggetjes over de beek zijn goed zichtbaar, net als de bovengrondse elektrische leidingen op de palen. In de Damsloot een roeiboot. Rechts voor/naast het huis van de steenkoolhandel Selhorst staat het waterhuisje.

Ongeveer 1920: zien de Damweg vanaf het Noord-Hollands Kanaal. Links de brandstofhandel van Selhorst, rechts een bakkerskar van bakker Nottelman (die moest later verhuizen naar de Helderseweg i.v.m. de verbreding van de Damweg).
 

De Damweg: rechts naast het huis van steenkolenhandel Selhorst, het waterhuisje, links de beek met bruggetjes. Het water van het waterhuisje kwam uit die beek via een buis onder de weg door, glashelder duinwater. De beek mondde vroeger uit in de rivier de Rekere, later in het Noord-Hollands Kanaal.
Bierbrouwer Kasper uit Alkmaar maakte rond 1780 fortuin door de verkoop van drinkwater, hij was eigenaar van de oudste bierbrouwerij van Alkmaar en had daardoor het recht om water te halen bij het waterhuisje in Schoorldam.

Een foto van de waterpraam, genomen van af het Zwartepad in Warmenhuizen (zie ook Pagina Dorpsgezichten: Oudewal-Oost).  In droge tijden haalde de waterpraam met daarin twee houten vaten ook water bij het waterhuisje in Schoorldam. Rond 1921 kwam er waterleiding in Warmenhuizen en was het gedaan met de waterpraam. Waterleiding kwam voor het eerst in Amsterdam rond 1853.
Op de achtergrond onder andere de boerderijen van Taris Mosch en Nannes.

1922: de werkzaamheden voor het laten afzinken van de waterleidingbuizen ten behoeve van Warmenhuizen enz. Grote houten installaties werden toen gebruikt, en veel mankracht.
De boeren moesten de melk tijdelijk op de kade neerzetten. De foto is genomen vlak voor de vlotbrug in Schoorldam van af het noorden, de melkschuit kwam uit 't Zand en kon dus niet verder.
De boerderij op de achtergrond was van schipper Den Das.

De Damweg gezien vanaf het kanaal met links brandstofhandel van Gert Selhorst. Rechts de oude bakkerij van Nottelman, deze is gesloopt voor verbreding van de Helderseweg. Er is toen een fietsenzaak van Jaap Bakker naast de boerderij van Klaas Vet neergezet, iets dichter bij elkaar. Bakker Nottelman heeft aan de Helderseweg naast het notariskantoor een nieuwe bakkerij laten bouwen.

Deze foto, gemaakt rond 1956, geeft weer hoe het vroeger ging, de mensen rijden midden op de weg alsof er verder geen verkeer bestaat, vrolijk fietsend op de Damweg voor de winkel van Min Ens.
 

De familie Ens, ongeveer 1931, het pand staat nu nog aan de Damweg.
Voor het café staan: eigenaar en vader Johan Ens , Piet Bakker, Wijk Spaans, Trien Ens, Ali Ens, Moeder Ens en Piet Ens.

 

1966: van het einde van de Damweg in Schoorldam richting het Noordhollands Kanaal, links de stromende beek en o.a. de kruidenierswinkel van de Familie Johan Ens.
In het pand was ook een café gevestigd.

 

Nogmaals de Damweg, nu rond 1960. Op de foto staan 2 melkbussen voor de boerderij van Klaas Vet, dus hij is uit de tijd dat de melkfabriek nog 2 maal per dag de melk op liet halen door 'n melkrijder (auto), wij reden dan wel eens mee 's avonds.
 

Op deze foto van de Damweg loopt een gezin richting Schoorl, in de bocht van Huib Koel, de timmerman. Het zal omstreeks 1950 zijn. Links stroomt de beek met glashelder water uit de duinen.

Deze foto van het begin van de Damweg is ongeveer uit 1958, gezien de auto's die er op staan. Op de foto zien we het witte winkeltje van Arie Schoorl, hij was poepezak, dat wil zeggen dat hij met 'n grote koffer met textiel op de transportfiets langs de mensen ging, een klein mannetje met een grote koffer, en zwoegen! We zien ook weer de beek. 
 


Helderseweg (Rijksweg)

Twee foto's van het logement/de herberg langs de Helderseweg in Schoorldam van de Familie Ter Burg. Na de sloop in ongeveer 1926 werd het nieuwe Café 's Lands Welvaren gebouwd. De foto's zijn van voor 1912, de houten vlotbrug is nog volop in bedrijf. De vlotbrug is in 1912 gesloopt.

Op deze foto uit 1922 staat het oude café 's Lands Welvaren van de familie Terburg, later P. Mantel, links (in het midden) het oude notarishuis van Notaris Lauwerman, later Notaris Pinkster. Het brugwachtershuis aan de linkerkant vlak voor de nieuwe brug is later verplaatst voor de verbreding van de Helderseweg.

Café 's Lands Welvaren. Bewoners waren: familie ter Burg (aannemer en caféhouder), familie P. Mantel , familie Nic Jonk (Café De Band), Jan en Nolda Bakker (het Hof van Schoorl, de huidige naam).

Links: Café 's Lands Welvaren uit de begintijd, ongeveer 1930, de mensen drinken wat.... De Helderseweg is nog smal en van het rijwielpad is nog geen sprake, de mensen op het terras zitten lager dan de weg. 

Rechts: Café 's Lands Welvaren, ongeveer 1939.

Op deze foto (ongeveer 1936) staat oude Piet Mantel tussen twee brandstofpompen. Die staan nog tussen zijn huis en de garage. Op de vorige foto staan de pompen al aan de overkant van het rijwielpad, dus niet meer tussen huis en garage.
 

Ongeveer 1936: Café 's Lands Welvaren van de familie Mantel, gezien van af de Damweg. Ze zijn bezig met het slaan van een damwand, de oude ophaalbrug in de Helderseweg wordt vervangen door een brede betonnen brug. In het midden staat 'n ouderwetse heimachine, nog met houten palen (juffers).

1936: Café 's Lands Welvaren, aan de smalle Helderseweg zonder rijwielpad. De veewagen is van veehandelaar dikke Jan van Duin uit Tuitjenhorn (zie Pagina Agrarisch: Veeteelt: Jan Duin). De benzinepompen staan nog dicht tegen de muur van Mantel, en het nationale vervoermiddel van iedere ondernemer, de handkar, staat te wachten. Ook het kleine brugwachtershuisje en de bakkerij van Nottelman staan hier nog op.

Deze foto is ongeveer uit 1949, de benzine pompen zijn verplaatst, de bakkerij van Nottelman is er niet meer, de weg is verbreed, 'n andere brugleuning van ijzer, en er is een fietspad gekomen, 'n VW kever siert de weg.

1937: Nic Kossen uit Warmenhuizen met zijn vrachtwagen, 'n Oldsmobile. Niek was veehandelaar en los goed vervoerder, zoals zand voor de gemeente  (dit haalde hij uit Schoorl), hout voor de aannemers enz. Voor veevervoer gingen er hekken op de auto. Voor één dag werken met auto en twee man ving hij f 5,00. Hij leasede de auto bij Garage De Goede uit Dirkshorn voor f 4,00 per week, benzine kostte toen 2.5 cent per liter. Soms gingen ze ook naar de veemarkt in Leeuwarden, over de afsluitdijk (die in 1932 voltooid was).

Deze vrachtwagencombinatie, ´n Daimond van Arie Gomes, ongeveer uit 1946, reed in de herfst voor mijn vader en ome Arie Ligthart kool vanuit de Langereis naar Warmenhuizen. Zij huurden daar ´n groot stuk land, in het voorjaar werd dat vol kool gezet.

Links: Op deze foto richting Alkmaar is duidelijk te zien dat de Helderseweg nog erg smal is. De foto zal rond 1955 zijn gemaakt, de steenfabriek werkt nog en er staat 'n reeks van kabelborden langs het Noord-Hollands Kanaal.

Rechts: Café De Band, 1964. 

Een olieverfschilderij uit ongeveer 1925, gemaakt door J.P. van Os (1869-1944), van het Logement in Schoorldam.  In 1930 is er nieuwbouw gepleegd door de familie P. Mantel en werd het 's Lands Welvaren, toen het bekende chauffeurscafé.

Links: De oude notariswoning van notaris Lauerman (Rijksweg 18). Daarna is er een nieuwe woning gebouwd (foto rechts), waarin opeenvolgend notaris Pinkster, Van Westen en Waltjen woonden. Notaris Eykelhof, die notaris Waltjen opvolgde, woonde aan de Westfriesedijk.
Daarna wordt het pand bewoond door notaris Wijnbeld.

Het gezin van Notaris Pinkster in een open rijtuig. De foto uit 1945 is genomen voor het huis van de Notaris, vlak voor aanvang van de grote bevrijdingsoptocht, van Tuitjenhorn tot en met Schoorl, waar 75 praalwagens aan deel namen.
Zie pagina Festiviteiten: Bevrijdingsfeesten.

Schotvanger Bouwbedrijf Schoorldam, rond 1956. Deze foto is genomen op de zolder van een nieuwe boerderij in  Burgerbrug.
Van links naar rechts: Bertus Stam, Cor Schotvanger, Arie Schenk, Maarten Tamis, Arie Ligthart, Theo Schotvanger, Jaap Wiggers, Jan Schotvanger.

Het huis van Dieuwertje de Geus  (naast woning van Notaris Lauwerman aan de Rijksweg). Hier logeerde Piccaso in 1905.

Het schilderij dat Picasso in Schoorldam geschilderd heeft, waarschijnlijk is het Dieuwertje de Geus. Zij was de dochter van de eigenaar van het pension waar hij tijdelijk woonde in 1905.

 

Twee artikelen uit het Noordhollands Dagblad, 17 juni 2014,  Alkmaarse en Schager editie, over Picasso in Schoorldam.

De Helderseweg met de huizen van slager Lakeman (Rijksweg 27), bakker Wezel, olieboer en kruidenierswinkeltje van Marijtje Groot, het pension van Dieuwertje de Geus, notaris Waltjen.
In het schuine aanbouwtje van bakker Wezel was rond 1950 al een automatiek in de muur gemaakt, de mensen kwamen overal vandaan, uit Langedijk, Heerhugowaard enz. om een gebakje, vulkoek, kano, of amandelbroodje uit de muur te trekken, en wij stonden te kijken.........

Op deze foto zien we aan de overkant van het kanaal rechts de bakkerij van Floor Wezel en links de slagerij van Lakeman, het gebouwtje er tussen hoort bij de bakkerij van Wezel, op de muur kunnen we duidelijk de automatiek zien die hierboven beschreven is. De foto is uit 1950.

De kaasfabriek Kennemerschei, 1910, met o.a. als kaasmaker Johannes Ens.
De fabriek stond/staat als laatste huis voor de steenfabriek en is nu een woonhuis.

 

 


OOSTKANT

Sluisweg - Kanaalkade -Westfriesedijk

 


 

Links: Rond 1925: Café Sluiszicht met kinderen die poseren voor de foto. We zien ook gaslantaarns staan en elektriciteitspalen, de bekende A-palen. Voor de sluis loopt een varken van Vlam op de krocht.

Rechts: Een trekschuit van het model Snik. De schuit ligt in het doodlopende slootje bij de oude sluis in Schoorldam, naast de Westfriesedijk, met zicht op Café Sluiszicht, rechts de oude school, 'n straatlantaarn en de krocht van Vlam, waar 'n koe ligt te herkauwen.

Links: De sluisbrug omstreeks 1927, links Café Sluiszicht, op de achtergrond Café Spoorzicht.

Links: Op deze foto kijken we de Sluisweg in van af het Sluisplein, de bewoners hebben zich voor de foto verzameld voor het huis van de sluiswachter, later werd Piet de Heer van Café Sluiszicht (rechts) de sluiswachter.

Rechts: 1941: Café Sluiszicht, gezien vanaf de Sluisweg.

De sluis van Schoorldam rond 1949, met Piet de Heer en de kinderen van de familie Van Duin van de Sluisweg. Vroeger was er in Schoorldam een overtoom, dat is een inrichting om boten van de ene sloot over een dijk naar de andere sloot te slepen.
Op de achtergrond het schooltje.

Links: 1962: Dit is de Morgenster van Teun Paarlberg, hij wacht voor de sluis in Schoorldam om geschut te worden richting het Noordhollands Kanaal, VIOS gaat met de jeugd op vakantie.
Links voor: Siem Nannes, Mart Blankendaal, Max van Baar, Fred v.d. Molen, Aad Ruiter, Adrie Zutt, Frans Dekker, Kees Ligthart, Martien Jonker en Frenk Bakker. Staand: Sjaak Mosch. Piet Blokker, Piet Molenaar, Eef Buiter, Wil Berkhout, Jan Groot, Gerard Dekker, Ruud de Nijs en Nico Smit. Achter: Geer de Groot-Glas, Coen Schaft, Piet van Duin, Kees Kemper, Gerard Suiker, Siem Pronk, Siem Schipper, Teun Paarlberg, Klaas Dekker en Ton Hoogeboom.

Rechts: Hier ligt de Morgenster in de sluis, op de voorgrond mevrouw Nannes (de vrouw van Klaas Nannes, gemeentevoorman).

1958: De sluisweg: links het huis van de familie Medema, rechts het huis van Klaas van Duin  (loonploeger).
 
 

 

Links: Een foto van de smederij van Sijfardus de Leeuw aan de Sluisweg, genomen vanaf het kanaal rond 1925, met bovengrondse stroom en gaslantaarn. De Leeuw verkocht ook benzine van Shell.
 
Rechts de smederij met woonhuis van oorspronkelijk hoefsmid Sijfardus de Leeuw aan de Sluisweg 8 te Schoorldam, gebouwd in 1904 (waarschijnlijk door zijn vader Johannes de Leeuw). De foto is genomen winter 1955.
Bij smederij de Leeuw maakten ze na de oorlog ook landbouw machines o.a. aardappel, spruitmachines en lopende banden. Ook maakten zij in opdracht aardappelsorteermachines voor de firma Blom en Dekker uit 't Waarland en Schoorl

Voor de smederij een Fordson Major trekker met massieve banden (uit ongeveer 1937). Op de trekker: Cor Den Das, bedrijfsleider bij De Leeuw (1948).

 


Kanaalkade

De Kanaalkade aan de oostkant van Schoorldam rond 1915/1920 . Het herenhuis links werd bewoond door de familie A. Nieuwland. Hier hebben 3 generaties  Nieuwland gewoond en een winkel gehad (manufacturen). Ze verkochten alles op gebied van stoffen, ondergoed, garen enz.  Later is de Firma Nieuwland naar Schoorl verhuisd. Over de hekken hangt wasgoed, het is dus wasdag (maandag) of schoonmakerstijd (het vroege voorjaar).

Deze foto is gemaakt ongeveer 1920-25. De boot is van schipper Bakker, beurtvaarder, ze woonden in Schoorldam, ongeveer in het midden bij de doorgang naar ´t stort. Ze vaarden van Schoorldam naar Amsterdam, soms ging het hele gezin mee voor ´n week.
De auto op de foto zou van schipper Bakker uit Warmenhuizen kunnen zijn, die was ook beurtvaarder, en had al vroeg een auto.

Twee foto's van de Kanaalkade. We zien het huis van Maarten Stolp, de schilder,  het huis van Kuiyper, de scheepshellingbaas, 't hoge bruggetje, het huis van Gerd Beukers en het huis van Den Das, de schipper.

Een foto uit 1970 met zicht op de helling van Kuijper en de huizen langs het Noordhollands Kanaal.

Schoorldam bij nacht: de Kanaalkade met het huis van de Bakkers, timmerman Simon Dalenberg en 'n klein stukje van het huis van Arie Nieuwland.

 

Een aquarel van het hoge bruggetje bij de helling van Vlam/Kuiper, met zicht op het renteniershuis van Jan Vlam, later bewoond door de familie Gert Beukers. De aquarel is gemaakt in ongeveer 1957 door Dirk van Baar.
 

Een schilderij van een oude situatie in Schoorldam, deze huizen stonden half in de dijk naast de scheepswerf van Nic Kuijper. Nu staat er een nieuw huis. Het schilderij is in 1951 gemaakt door Maarten Stolp, hij was huisschilder, en ´n beetje kunstschilder.

 


Westfriesedijk

De Westfriesedijk met de boerderijen van de Familie Van de Wel, en twee boerderijen van de familie Geus, rond 1955.
 
 

Hier staat de in 1911 gebouwde boerderij van Arie van de Wel, Westfriesedijk 20 in de brand. Het gebeurde op 28 november 1992. Er kwam een dubbele woonboerderij voor in de plaats.
Een mooie foto van Westfriesedijk 22. Het oude witte huisje is gesloopt, er staat nu een nieuw huis, verder van de weg. Vroeger woonde hier het echtpaar Gerd Zoon en Geertje Ligthart.

 

Deze foto's geven een beeld van de Westfriesedijk, omstreeks 1912 en 1952.
Links aan het einde van de Wesfriesedijk de gebouwen van de scheepswerf van Jan Vlam, rechts wordt een pad aangelegd naar de nieuwe boerderij van Nic van de Wel .

Rond 1950: de boerderij Nauerna, Westfriesedijk 10 Schoorldam (tussen 1950 en 1960 verbrand). De boerderij was van 1860 tot 1934 in het bezit van de Familie Ligthart, daarna woonde er de Familie Jan Beukers. Zij huurden hem van Tien Blankendaal. De foto is gemaakt vlak na de geboorte van Anneke, dochter van Piet Jongejan en Alie Jongejan-Beukers. Zij woonden toen in bij de ouders van Alie.

1954.... Dit is in de boerderij van binnen, zo werd er vroeger een bruiloft gevierd.
Van links naar rechts opa Cees Geus, Grietje van de Wel, Sien Geus-Mekken (voorheen Ligthart), Arie Geus, Nic van de Wel en Piet Kuiper.
 

De boerderij op Huiskebuurt. Hier woonden (vanaf hun trouwdag in 1894) Martinus Pronk (1870-1932) met Neeltje Quant (1872-1937). Ze kregen samen 18 kinderen, waarvan de bekendste zijn: tante Jane Pronk (de moeder van Teeuwis en Tienes), Tien Pronk van Café de Ooievaar, Jan Pronk (Jan Sik), Herman Pronk de kapper, Piet Pronk van Sijtje, Niek Pronk van de transport.
Niet alle 18 kinderen werden oud, dat kwam soms door voedselvergiftiging. Een ernstig geval met goede afloop is het volgende: de toen nog jonge Niek Pronk liep met de kinderwagen op de Westfriesedijk,Tien zijn broertje (zo'n 6 maanden oud) lag in de kinderwagen, de kinderwagen raakte in het Noordhollands Kanaal, de wagen zonk maar Tien bleef drijven op bedje van stro, de rietscheerders hebben het kind gered. 


 

Links: Omstreeks 1927: de familie Tien Pronk en Neeltje Quant van Huiskebuurt, Schoorldam, later woonden zij in Warmenhuizen.
Boven, links: Willem, Herman, Jane, Tien, Piet, Lies, Niek, Toon en Teeuwis.
Vooraan: Trui, opa Tien Pronk, Trien, opoe Neeltje Pronk-Quant, Jan en Alie.

Rechts: de kapperszaak van zoon Herman Pronk (ongeveer 1930). Dit was het eerste huis rechts in de Fabrieksstraat te Warmenhuizen, in de later nieuw gebouwde kapsalon hebben Herman en zijn zoon Her en daarna zijn zoon Tinus met dochter Carola ook het vak uitgeoefend.

Een luchtfoto van Huiskebuurt in Schoorldam, met de boerderij waar vroeger de Pronken woonden, in de andere boerderij woonden de familie Beeds en de familie Beukers-de Wit. De foto is gemaakt in 1965.

 

Links de boerderij van de familie Beeds en de familie Beukers, hij is ongeveer in 2002 verbrand. Er is een nieuw boerderij gebouwd, zie de foto rechts.


 

Op beide foto's Café Tramhalte, caféhouder Dirk Snoek (van 1929 tot 1932).
eigenaar/caféhouders waren ook  De Boer, later Sevenhuysen.

Foto links: het café met rechts nog het wachthuisje en op de straat ouderwetse lantaarnpalen.
Rechts: Deze foto is iets eerder gemaakt dan de foto hierboven, links de boerderij van Hildebrand Mosch. De mensen zijn aan het schilderen.

Zie ook Pagina Diversen: Café Tramhalte en de familie Snoek.

 
Twee foto's van de (nieuwe) kruising Westfriesedijk, de weg naar de nieuwe  ijzeren spoorbrug, gebouwd in 1912

Op de foto links (rond 1920) zien we het trammetje Alkmaar/Schagen aankomen.

De foto rechts (rond 1915) geeft een goed beeld van de nieuwe kruising.

Deze foto is 26 juni 1967 genomen: een uitje met de bejaarden van Warmenhuizen naar Harderwijk, het allerlaatste ritje van het trammetje van Warmenhuizen naar Alkmaar.
Op de foto zijn te zien mijn moeder Sien Geus-Mekken en Annie van Duin-Holt en Maartje Sevenhuysen. Daarna werd het spoortje opgeheven, werd de spoorrails gesloopt, kwam de verkaveling op gang, er kwam een nieuwe brug over het Noordhollands Kanaal, er kwam ook een andere weg dwars door het land naar Warmenhuizen: de Kanaalweg. Zie ook Pagina Diversen: Trammetje.
 

Tot slot een foto van de Grebmolen met molenhuis, vlak na de verkaveling in 1969, de molen werd bewoond door de familie Henk Klok van 1934 tot 1964.
De molen is na een brand in 1875 opnieuw opgebouwd. De Grebmolen dankt zijn naam aan de heren Grebbe, die in 1547 de polder hebben droog gelegd, vandaar de naam De Greb.

Meer over de familie Klok tijdens de oorlog en bijzondere foto's van Joodse onderduikers: ga naar pagina 40-45.